Η Ελλάδα στην Καρδιά της Ενεργειακής Σκακιέρας: Ρεαλισμός, Γεωπολιτική και οι Προκλήσεις των Κοιτασμάτων Φυσικού Αερίου

Συντάκτης Αστερίου Σταμάτης

Όσο δεν υπάρχει επαρκής αποθήκευση ενέργειας, η εναλλακτική λύση θα είναι ως ''μονόδρομος'' το φυσικό αέριο..

Η χρήση του φυσικού αερίου ως πηγή ενέργειας έχει αναδειχθεί ως μία από τις σημαντικότερες ενδιάμεσες λύσεις στον δρόμο προς έναν πιο οικολογικό τρόπο ζωής, κυρίως λόγω των περιορισμών που σχετίζονται με την αποθήκευση ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές.

Περιορισμοί στην αποθήκευση ενέργειας

Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως η ηλιακή και η αιολική, χαρακτηρίζονται από διακυμάνσεις στην παραγωγή ενέργειας, καθώς εξαρτώνται από καιρικές συνθήκες και την ώρα της ημέρας. Η αποθήκευση αυτής της ενέργειας για μελλοντική χρήση παραμένει τεχνολογικά και οικονομικά δύσκολη. Οι μπαταρίες μεγάλης κλίμακας, που είναι απαραίτητες για την αποθήκευση ενέργειας, δεν έχουν φτάσει ακόμα σε επίπεδα που να μπορούν να υποστηρίξουν μαζική υιοθέτηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας χωρίς υποστήριξη από συμβατικά καύσιμα.

Φυσικό αέριο: Η εναλλακτική λύση

Το φυσικό αέριο αποτελεί την λιγότερο επιβλαβή επιλογή ανάμεσα στα ορυκτά καύσιμα, με μικρότερες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα σε σύγκριση με τον άνθρακα και το πετρέλαιο. Παράλληλα, προσφέρει μια αξιόπιστη πηγή ενέργειας που μπορεί να συμπληρώσει τις ανανεώσιμες πηγές σε περιόδους αυξημένης ζήτησης ή χαμηλής παραγωγής ανανεώσιμης ενέργειας.

Προοπτικές και προκλήσεις

Αν και το φυσικό αέριο δεν είναι πλήρως οικολογικό, αποτελεί ένα κρίσιμο βήμα για τη μετάβαση σε μια πιο πράσινη οικονομία. Η χρήση του επιτρέπει τη μείωση των εκπομπών ρύπων σε σύγκριση με άλλες συμβατικές μορφές ενέργειας, ενώ παράλληλα υποστηρίζει τη σταδιακή ένταξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο ενεργειακό μείγμα.

Η σταδιακή ανάπτυξη τεχνολογιών αποθήκευσης ενέργειας, όπως οι προηγμένες μπαταρίες και άλλες καινοτόμες λύσεις, αναμένεται να μειώσει την ανάγκη για φυσικό αέριο στο μέλλον. Μέχρι τότε, το φυσικό αέριο αποτελεί μια απαραίτητη γέφυρα προς μια πιο βιώσιμη και πράσινη ενεργειακή υποδομή.

 Πέραν όλων αυτών των επιχειρημάτων η ύπαρξη φυσικού αερίου στην Ελλάδα δεν αποτελεί μόνο ένα οικονομικό ζήτημα, αλλά και ένα στρατηγικό και γεωπολιτικό εργαλείο που μπορεί να αλλάξει τις ισορροπίες στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Η ανάλυση αυτή εξετάζει τις έως τώρα έρευνες, τις προσδοκίες των κοιτασμάτων, τα κέρδη που μπορεί να αποκομίσει η Ελλάδα, καθώς και τις γεωπολιτικές προεκτάσεις αυτών των ενεργειακών πόρων, πάντα με βάση τον ρεαλισμό και τις πραγματικές δυνατότητες της χώρας.

1. Τοποθεσίες και Πιθανά Αποθέματα

Οι βασικές περιοχές όπου έχουν εντοπιστεί κοιτάσματα φυσικού αερίου στην Ελλάδα είναι:

- Δυτική Ελλάδα (Δυτικός Πατραϊκός Κόλπος): Πιθανή έναρξη εξόρυξης το 2026, με εκτιμώμενα αποθέματα έως και 100 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (bcm).

- Οι σεισμικές έρευνες στην Κρήτη (νότια και δυτικά) ολοκληρώθηκαν, με τα τελικά τους αποτελέσματα να επιβεβαιώνονται μέσω γεώτρησης το 2025. Αν όλα πάνε καλά, η εξόρυξη φυσικού αερίου θα μπορούσε να ξεκινήσει το 2028-2029. Τα κοιτάσματα που έχουν εντοπιστεί εκτιμάται ότι περιέχουν περίπου 150 με 200 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου.

- Βόρειο Αιγαίο (Θρακικό Πέλαγος): Αναμένονται περαιτέρω έρευνες, με την παραγωγή να ξεκινάει πιθανότατα το 2030 αν επιβεβαιωθούν τα κοιτάσματα.

2. Έως Τώρα Έρευνες και Προσδοκίες Κοιτασμάτων

Οι έρευνες για φυσικό αέριο στην Ελλάδα έχουν εντατικοποιηθεί τα τελευταία χρόνια, ειδικά μετά την ανακάλυψη μεγάλων κοιτασμάτων στην Ανατολική Μεσόγειο από γειτονικές χώρες όπως η Κύπρος και το Ισραήλ. Η ρεαλιστική προσέγγιση δείχνει ότι η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να γίνει σημαντικός παίκτης στον τομέα της ενέργειας, αλλά απαιτείται σημαντική επένδυση και χρόνος για να αναπτυχθούν τα απαραίτητα έργα υποδομής.

3. Σύμβαση και Κέρδη για το Ελληνικό Δημόσιο και τις Τοπικές Κοινωνίες

Σύμφωνα με τις υπάρχουσες συμβάσεις, το Ελληνικό Δημόσιο μπορεί να προσδοκά σημαντικά έσοδα από την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου. 

- 25% των συνολικών εσόδων θα προέρχεται από φόρους και δικαιώματα.

- 20-30% των εσόδων θα προέρχεται από τα "royalties".

Για παράδειγμα, αν τα εκτιμώμενα κοιτάσματα στον Πατραϊκό Κόλπο αποδώσουν 100 bcm φυσικού αερίου, με μια μέση τιμή φυσικού αερίου στην παγκόσμια αγορά στα 10 δολάρια ανά mmbtu, τα συνολικά έσοδα θα μπορούσαν να αγγίξουν τα 35-40 δισεκατομμύρια δολάρια, από τα οποία το κράτος θα μπορούσε να αποκομίσει 8-10 δισεκατομμύρια δολάρια.

Κέρδη για τις Τοπικές Περιοχές:

Οι τοπικές κοινωνίες αναμένεται να ωφεληθούν από την οικονομική δραστηριότητα που θα προκύψει από την εξόρυξη, τόσο μέσω θέσεων εργασίας όσο και μέσω υποδομών και αναπτυξιακών έργων που θα υλοποιηθούν με τα έσοδα αυτά.

4. Γεωπολιτική και Γεωστρατηγική Υπόσταση

Η επιβεβαίωση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην Ελλάδα έχει σημαντικές γεωπολιτικές επιπτώσεις. Η Ελλάδα, μέσω της εκμετάλλευσης αυτών των πόρων, μπορεί να ενισχύσει τον ρόλο της ως ενεργειακός κόμβος στην Ανατολική Μεσόγειο. 

Γεωστρατηγικά Οφέλη:

- Ενεργειακή Ανεξαρτησία και Ασφάλεια: Η εκμετάλλευση των κοιτασμάτων θα μπορούσε να μειώσει την εξάρτηση της Ελλάδας από εισαγόμενα καύσιμα, ενισχύοντας την ενεργειακή της ασφάλεια.

- Ενίσχυση της Διαπραγματευτικής Ικανότητας: Ως παραγωγός χώρα, η Ελλάδα θα μπορούσε να ενισχύσει τη θέση της στις διαπραγματεύσεις για ενεργειακά θέματα, τόσο εντός της ΕΕ όσο και στις διεθνείς αγορές.

- Σύσφιξη Διεθνών Συμμαχιών: Η παρουσία ενεργειακών πόρων στην Ελλάδα θα μπορούσε να ενισχύσει τις σχέσεις της χώρας με άλλα κράτη, ιδίως με εκείνα που ενδιαφέρονται για την ενεργειακή ασφάλεια και τη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας.

Ωστόσο, ο ρεαλισμός επιβάλλει να αναγνωρίσουμε ότι η γεωπολιτική εκμετάλλευση αυτών των πόρων δεν είναι χωρίς προκλήσεις. Οι εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, ιδιαίτερα με την Τουρκία, καθιστούν απαραίτητη την προσεκτική διαχείριση αυτών των ζητημάτων, με έμφαση στη διπλωματία και τη διατήρηση ισχυρών διεθνών συμμαχιών.

5. Μέτρα Προστασίας για τις Έρευνες και την Άντληση

Η Ελλάδα, ως μέλος της ΕΕ, οφείλει να τηρεί αυστηρά περιβαλλοντικά πρότυπα κατά τις έρευνες και την άντληση φυσικού αερίου. Η ρεαλιστική προσέγγιση σε αυτόν τον τομέα απαιτεί τη χρήση τεχνολογιών χαμηλού περιβαλλοντικού αποτυπώματος, καθώς και την εφαρμογή σχεδίων αντιμετώπισης εκτάκτων καταστάσεων.

6. Τι Πρέπει να Πράξει το Ελληνικό Κράτος

Για να διασφαλίσει την επιτυχή εκμετάλλευση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου, το Ελληνικό κράτος πρέπει να:

- Ενισχύσει το θεσμικό πλαίσιο και τις επενδύσεις στον τομέα της ενέργειας.

- Προωθήσει τη διαφάνεια και τη λογοδοσία στις διαδικασίες εκμετάλλευσης, με τη συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών.

- Διασφαλίσει την κοινωνική αποδοχή μέσω ενημέρωσης και διαβούλευσης.

- Αναπτύξει μια συνεκτική στρατηγική εξωτερικής πολιτικής για την ενίσχυση της γεωπολιτικής της θέσης στην Ανατολική Μεσόγειο.

Λάθη και Αδυναμίες του Ελληνικού Δημοσίου και πολλά ερωτηματικά!

Παρά τις μεγάλες προσδοκίες, το Ελληνικό Δημόσιο έχει αντιμετωπίσει αρκετές προκλήσεις και λάθη στη διαχείριση των ενεργειακών του πόρων:

- Καθυστέρηση στις Αδειοδοτήσεις και Έρευνες: Η γραφειοκρατία και οι χρονοβόρες διαδικασίες αδειοδότησης έχουν καθυστερήσει σημαντικά την πρόοδο των ερευνών και την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων.

- Ανεπαρκής Προστασία Περιβαλλοντικών Κινδύνων: Παρά τη συμμόρφωση με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, σε αρκετές περιπτώσεις δεν έχουν ληφθεί τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε αντιδράσεις από τις τοπικές κοινωνίες.

- Ελλιπής Ενημέρωση και Διαφάνεια: Η έλλειψη ενημέρωσης και διαφάνειας στις διαδικασίες εκμετάλλευσης έχει δημιουργήσει καχυποψία στις τοπικές κοινωνίες και την κοινή γνώμη. Πολλοί αναρωτιούνται αν κρύβονται συμφέροντα ή αδυναμίες διαχείρισης πίσω από την αργή πρόοδο.

- Γεωπολιτική Ανυπομονησία: Η γεωπολιτική θέση της Ελλάδας στην Ανατολική Μεσόγειο απαιτεί προσεκτικούς χειρισμούς. Η βιασύνη να αναδειχθεί η Ελλάδα σε κεντρικό ενεργειακό κόμβο χωρίς την απαραίτητη υποδομή και συμμαχίες μπορεί να οδηγήσει σε συγκρούσεις και αναταράξεις στην περιοχή.

Μήπως Κρύβεται Κάτι Άλλο;

Η αργή πρόοδος και τα λάθη που έχουν σημειωθεί μπορεί να δημιουργούν ερωτήματα σχετικά με την ύπαρξη άλλων παραγόντων που εμποδίζουν την αποτελεσματική εκμετάλλευση των κοιτασμάτων. Ορισμένοι αναλυτές εκφράζουν την άποψη ότι η έλλειψη διαφάνειας και η καθυστέρηση στις διαδικασίες ίσως να οφείλονται σε πολιτικές πιέσεις ή σε οικονομικά συμφέροντα που προτιμούν να κρατήσουν τα ελληνικά κοιτάσματα μακριά από την παγκόσμια αγορά για λόγους στρατηγικής.

Άλλοι αναλυτές υποστηρίζουν ότι μπορεί να υπάρχει ένας βαθύτερος γεωπολιτικός σχεδιασμός, όπου η Ελλάδα επιλέγει να αναμένει την κατάλληλη στιγμή για να εκμεταλλευτεί τα αποθέματά της, σε συνάρτηση με τις ευρύτερες διεθνείς εξελίξεις. Σε κάθε περίπτωση, η διαφάνεια και η λογοδοσία παραμένουν κρίσιμα ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα για να αποφευχθούν υποψίες και αρνητικές εντυπώσεις.

Για να πετύχει η εθνική προσπάθεια, καθήκον της κεντροαριστεράς είναι να επιδιώξει μια πλατιά κυβερνητική συνεργασία που θα βάλει φραγμό στην τωρινή κυβέρνηση, η οποία λειτουργεί ως μια ''ανώνυμη εταιρεία'' εξυπηρετώντας ''κάποια ιδιωτικά συμφέροντα''. Έτσι θα διασφαλιστεί ότι τα οικονομικά οφέλη από τον φυσικό πλούτο της χώρας θα διανεμηθούν δίκαια στον λαό.

Προοπτική της Οικονομικής Κατάστασης στην Ελλάδα αν Επιβεβαιωθούν τα Κοιτάσματα Φυσικού Αερίου.

Εάν επιβεβαιωθούν τα κοιτάσματα φυσικού αερίου στην Ελλάδα, η χώρα θα μπορούσε να αποκομίσει σημαντικά οικονομικά κέρδη. Οι εκτιμήσεις για τα κοιτάσματα κυμαίνονται μεταξύ 150 και 200 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων φυσικού αερίου, που μεταφράζεται σε δυνητικά έσοδα από 60 έως 80 δισεκατομμύρια ευρώ, με βάση τις τρέχουσες τιμές στην αγορά ενέργειας. 

Αυτά τα έσοδα θα μπορούσαν να μειώσουν το δημόσιο χρέος, να αυξήσουν τις δημόσιες επενδύσεις και να δημιουργήσουν δεκάδες χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας. Ωστόσο, είναι κρίσιμο να υπάρξει σωστή διαχείριση των πόρων για να διασφαλιστεί ότι τα οφέλη θα διανεμηθούν δίκαια και ότι θα προστατευτεί το περιβάλλον.

Συμπεράσματα

Η ανακάλυψη και εκμετάλλευση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην Ελλάδα προσφέρει τεράστιες ευκαιρίες, τόσο οικονομικές όσο και γεωπολιτικές. Ωστόσο, απαιτείται ρεαλισμός στη διαχείριση των προσδοκιών και της εφαρμογής των σχετικών πολιτικών. Η Ελλάδα βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή, όπου η σωστή εκμετάλλευση των ενεργειακών της πόρων μπορεί να αναδείξει τη χώρα σε κεντρικό ενεργειακό κόμβο και να ενισχύσει τη θέση της στη διεθνή σκηνή.

Εγκαίρως έχουν αναλυθεί...  https://politicalrealismasteriou.blogspot.com/2022/04/blog-post.html

#AsteriouStamatis #Ελλάδα #ΣτερεάΚαύσιμα #Λιγνίτης #ΦυσικόΑέριο #Ενέργεια #ΑνανεώσιμεςΠηγέςΕνέργειας #Ηλεκτρισμός #Ρωσία #ΠόλεμοςστηνΟυκρανία #AsteriouStamatisΗεπανάστασητηςυγιούςσκέψηςστηνοικολογία

 #ΟΕκσυγχρονισμόςκαιρεαλισμόςστηνΟικολογίατων5

 #